Wat doet de Dienst Maatschappelijk Werk?

De, in de volksmond bekende ‘sociale dienst’, is eigenlijk de Dienst Maatschappelijk Werk van het ziekenfonds. Deze dienst begeleidt jou gratis en met respect voor je privacy als je nood hebt aan extra informatie en zorg. Het is moeite waard om te ontdekken wat ze voor jou kunnen betekenen.

Begeleiding van A tot Z

“De eerste keer dat iemand bij onze Dienst Maatschappelijk Werk langs komt, voeren we een verkennend gesprek”, vertelt maatschappelijk werkster Valerie van Solidaris Oost-Vlaanderen. “Als maatschappelijk werkster luister ik naar de vragen van de persoon. Soms help ik tijdens één gesprek, soms is er meer tijd en langere opvolging nodig. Samen met de zorgbehoevende en zijn mantelzorger(s) maken we een plan van aanpak. Daarin staat wat de verwachtingen en wensen van de persoon met hulpvraag zijn en hoe de Dienst Maatschappelijk Werk hieraan kan tegemoetkomen, stap voor stap. Ik volg de situatie van elke cliënt graag op en pas het plan van aanpak aan wanneer nodig.”

Als cliënt bepaal je zelf welke onderwerpen aan bod komen tijdens een gesprek met de Dienst Maatschappelijk Werk. Je wil bijvoorbeeld beter leren omgaan met je ziekte of handicap? Je vraagt je af wat je moet doen om zelfstandig te kunnen leven? Jouw gezondheid heeft een impact op je beschikbaar inkomen, maar wat kan je doen om rond te komen? Je wil graag hulp aan huis, maar af en toe word je opgevangen in een voorziening? Hoe kan je dat regelen en een balans vinden? Je gezondheid zal erop achteruitgaan en je wil voorbereid zijn op de zorgen in je laatste levensdagen, hoe worden jouw persoonlijke wensen gerespecteerd en hoe doe je aan zorgplanning samen met je mantelzorger(s)? Bij deze en andere welzijnsvragen kan de Dienst Maatschappelijk Werk alvast een antwoord bieden.

“Als maatschappelijk werker sta ik heel dicht bij de mensen. Ik wil waken over hun welzijn.”

Hulp bij aanvraag financiële tegemoetkomingen

De Dienst Maatschappelijk Werk kan tijdens een gratis huisbezoek onderzoeken of je beantwoordt aan de voorwaarden voor, bijvoorbeeld, een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevende of een andere financiële tegemoetkoming. Ze helpen je bij de aanvraag en houden je op de hoogte van je dossier. Een zorgbudget maakt dat je zorgdiensten kan inschakelen en op die manier je mantelzorger(s) kan ontlasten. Met dit extra budget kan je ook bepaalde niet-medische kosten van je mantelzorger(s) vergoeden zoals verplaatsingen naar de dokter, de bestelling van dienstencheques of de betaling van het dagverzorgingscentrum.

Ben je een persoon met een handicap en wil je een ondersteuningsplan opmaken, dat noodzakelijk is bij de aanvraag van een persoonsvolgend budget? Je kan bij de Dienst Maatschappelijk Werk terecht voor de opmaak van dit plan. De dienst begeleidt bovendien ook bij de aanvraag van nog andere tegemoetkomingen zoals het basisondersteuningsbudget,de integratietegemoetkoming en de inkomensvervangende tegemoetkoming.

Voor minderjarigen met een handicap of aandoening (soms verlengd tot 21 jaar) helpt de Dienst Maatschappelijk Werk hun ouders bij de aanvraag van de ‘zorgtoeslag voor kinderen met specifieke ondersteuningsbehoeften’.

Hulp bij aanvragen zoals erkenning handicap, hulpmiddelen en opvang

Heb je één of meerdere hulpmiddelen nodig als persoon met een handicap, maar heb je nog geen erkenning? De Dienst Maatschappelijk Werk kan je in contact brengen met een Multidisciplinair Team in je regio. Zij onderzoeken jouw situatie, maken een dossier en dienen dat in bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). 

Voor minderjarigen met een handicap is er een aanbod rond begeleiding, opvang, verblijf en hulpmiddelen. Ben je een ouder van een minderjarig kind met een handicap? De Dienst Maatschappelijk Werk kan je ook voor dit aanbod in contact brengen met één van de Multidisciplinaire Teams in je regio. 

Hulp bij sociale en fiscale voordelen en premies

Heb je problemen met je gezondheid of behoor je tot een specifieke doelgroep, dan heb je misschien recht op bepaalde sociale of fiscale voordelen en premies. De Dienst Maatschappelijk Werk kan onderzoeken of je hier recht op hebt en kan je helpen bij de aanvraag van bijvoorbeeld bouw-, huur-, of woonpremies of fiscale voordelen zoals de vrijstelling van waterheffing, vermindering van onroerende voorheffing, verminderde inkomensbelasting, etc.​ De Dienst Maatschappelijk Werk kan bovendien onderzoeken of je aanspraak kan maken op een voordelig tarief voor gas en elektriciteit, telefonie en internet of korting op andere nutsvoorzieningen.

Wie weet, misschien heb je tot slot ook recht op voordelig openbaar vervoer of een parkeerkaart voor personen met een handicap?

Hulp bij woningaanpassing

“Bij de Dienst Maatschappelijk Werk kan je zelfs de hulp inschakelen van een ergotherapeut", voegt Valerie toe. “De ergotherapeut komt bij jou langs en jullie bekijken samen met welke woningaanpassingen of hulpmiddelen je langer zelfstandig kan wonen als je moeilijk te been bent, een blijvende handicap hebt of een ongeval hebt gehad. Dit gebeurt altijd op maat van jouw persoonlijke situatie en woonomgeving. Als het nodig is, helpen we jou ook om te leren omgaan met de aanpassingen of hulpmiddelen samen met je mantelzorger(s).”

Hulp bij de organisatie van de zorg

Er bestaan heel wat mogelijkheden als je hulp of zorg nodig hebt, in je eigen huis of in een gespecialiseerde voorziening, bijvoorbeeld, een voorziening voor personen met een handicap, kortverblijf, dagcentrum, revalidatiecentrum, woonzorgcentrum of assistentiewoning. Het aanbod is groot en dat maakt de zoektocht naar de meest geschikte hulp moeilijk. De Dienst Maatschappelijk Werk helpt je in deze zoektocht, bespreekt de mogelijkheden, verwijst je door of neemt zelf contact op met de dienst of voorziening van jouw keuze.

Daarnaast helpt de Dienst Maatschappelijk Werk bij de inschakeling van thuiszorgdiensten: van poetshulp, hulp bij boodschappen, hygiënische verzorging tot klusjes. De diensten voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg hebben een heel breed aanbod om jouw dagelijks leven en dat van je mantelzorger(s) aangenamer te maken.

Heb je tot slot nood aan professionele medische zorg in jouw thuisomgeving? Dan kan je ook de hulp van een dienst voor thuisverpleging inschakelen.

Hulp bij aanvraag mantelzorgstatuut

Ben je mantelzorger? Wist je dat je sinds 1 september 2020 een officiële erkenning kan krijgen als mantelzorger? Dit heet het mantelzorgstatuut. Er zijn 2 soorten mantelzorgerkenning mogelijk waarvoor je een erkenningsattest ontvangt. Voor de erkenning mantelzorg waar een sociaal voordeel aan verbonden is (het recht op mantelzorgverlof), moet je eveneens bij de Dienst Maatschappelijk Werk zijn van jouw ziekenfonds.